Duwen fietsers de maatschappij in de schulden of brengen fietsers juist geld op? Dat is de hamvraag die velen zich stellen. Resultaten uit de Deense hoofdstad Kopenhagen tonen alleszins aan dat elke gefietste kilometer de samenleving €0,64 opbrengt, tegenover €0,71 verlies voor elke kilometer die met de auto gereden wordt. Zou dat positieve effect zich ook in landen of steden voordoen?
Ondanks de positieve cijfers uit Denemarken, blijven verscheidene media, bedrijven en beleidsmakers geloven in een hardnekkige mythe: meer plaats maken voor voetgangers en fietsers ten kost van de auto, schaadt de lokale economie. Onlangs werd die bewering andermaal ontkracht door een Madrileens pilootproject.
Madrid verbant auto
Tijdens de kerstperiode in 2018, sloot Madrid zijn centrum af voor alle gemotoriseerde voertuigen. Uit data van het project blijkt dat de inkomsten van de winkeliers in de belangrijkste winkelstraat, de Calle de Via, met 9,5% waren gestegen. Madrid is een van de laatste wereldsteden die stappen zet naar een autovrij centrum. Zo volgt de Spaanse stad in de voetsporen van Oslo, Parijs, New York, Brussel, Bogota, et cetera.
‘Time is money’
Bedrijfsvoerders zijn vaak gekant tegen het idee om fietspaden vlak voor hun winkels of restaurants te leggen. Een actiegroep uit het district West End (Vancouver, Canada) verzamelde in 2011 zelfs 5.000 handtekeningen tegen de bouw van een fietspad voor hun handelspanden. Ze waren ongerust dat hun omzet de dieperik zou induiken omdat de rijbaan voor auto’s versmalde. ‘Minder auto’s is gelijk aan minder klanten’, was de redenering. Die bezorgdheid bleek helemaal onterecht.
“Als je fietst dan is het veel gemakkelijker om te stoppen en iets te kopen in de winkel, dan wanneer je autorijdt.”
Tom Babin, Amerikaans fietsactivist
In Vancouver (Canada) en New York (VS) zagen zaakvoerders juist dat klanten met de fiets meer uitgaven dan degenen die met de auto kwamen. In San Francisco (VS) schreef maar liefst twee derde van de handelaars hun groeiende omzet toe aan fietspaden. Fietsers lijken in alle drie de steden een positief effect op de economie te hebben. Die veronderstelling wordt bekrachtigd door een studie van de Portland State University. Daaruit blijkt dat fietsers over het algemeen meer geld uitgeven dan automobilisten. Dat komt omdat fietsers frequenter passeren en kunnen stoppen waar en wanneer ze willen. Automobilisten daarentegen moeten eerst nog een parkeerplek vinden, iets wat in een stad soms een ware odyssee is.
Eerder in dit artikel was er sprake van een actiegroep uit West End, Vancouver die 5000 handtekeningen had verzameld tegen de bouw van een fietspad in hun wijk. Wel, vandaag staan ze volledig anders tegenover fietsers. West End profileert zich zelfs als ‘één van Canada’s beste bestemmingen voor fietsers.’
Fiets parkeert groei niet
Fietspaden hebben een positieve impact op de groei van de lokale economie. Natuurlijk hebben fietsers ook parkeerplaatsen nodig. Een fietsenstalling palmt de meest belangrijke plek van de auto in: een parkeerplaats. Een Australische studie toont aan dat een parkeerplaats voor één auto het equivalent is van een plek voor zes fietsen. Als steden kiezen voor parkeerplaatsen voor fietsers in plaats van parkeerplaatsen voor auto’s, kunnen lokale bedrijven tot 25% meer omzet draaien.
Het bewijs dat fietsers een positief effect op de economie hebben en dus de maatschappij meer opbrengen dan een auto, valt niet meer te ontkennen. De aanleg van fietspaden en fietsparkings in winkelstraten en commerciële wijken geven de omzet van bedrijven een boost. Het relatief afnemende effect van het autoverkeer op de economie is een belangrijke stap om fietsen en andere vormen van niet-gemotoriseerd transport aan te moedigen. De tijd voor gemeenten en steden om autovrije stadscentra of autoluwe zones in het mobiliteitsplan op te nemen, is nu meer dan rijp.
